Phiên âm (Pinyin) tiếng Trung là gì?

Bài 4: Phiên âm (Pinyin) tiếng Trung

Phiên âm (Pinyin) tiếng Trung là gì?

Phiên âm tiếng Trung (hay còn gọi là Pinyin)chính là tập hợp các chữ cái latin biểu thị cách phát âm của chữ Hán. Hiểu một cách đơn giản phiên âm tiếng Trung chính là sự kết hợp của vận mẫu, thanh mẫu, thanh điệu lại với nhau từ đó ta có công thức phiên âm = nguyên âm + phụ âm + dấu. Phiên âm tiếng Trung giúp người học và người sử dụng tiếng Trung dễ dàng ghi chép, đọc và gõ chữ Trung Quốc trên máy tính hoặc bàn phím Latinh.

Pinyin được phát triển chính thức vào những năm 1950 tại Trung Quốc và sau đó được chính thức đưa vào sử dụng bởi chính phủ Trung Quốc như một phần của nỗ lực cải cách chữ viết và phiên âm. Trước khi có Pinyin, người Trung Quốc thường sử dụng các bảng biểu phiên âm hoặc bảng chữ Hán để học và ghi chép.

Pinyin sử dụng các ký tự Latinh thông thường kết hợp với dấu thanh (tone marks) để biểu diễn âm thanh và ngữ điệu của tiếng Trung. Có bảy nguyên âm và một số phụ âm được kết hợp để tạo thành các âm tiếng. Dấu thanh được thêm vào để chỉ định ngữ điệu của âm tiếng, điều này quan trọng vì trong tiếng Trung, ngữ điệu có thể làm thay đổi ý nghĩa của từ hoặc câu.

Pinyin là công cụ cực kỳ hữu ích và chính là nền tảng cho việc học tiếng Trung của bạn. Thêm vào đó nó không chỉ dành cho người nước ngoài khi học tiếng Trung mà tất cả những người Trung Quốc đều biết tới Pinyin bởi trẻ em ở Trung Quốc khi học chữ Hán trước tiên cũng cần học Pinyin. Việc học Pinyin có lợi thế rất lớn ngay cả khi bạn không biết chữ Trung Quốc bạn có thể gõ bính âm và người Trung Quốc sẽ hiểu.

Mỗi âm thanh tồn tại trong tiếng Trung đều có thể được hiển thị dễ dàng trong biểu đồ bính âm phía dưới. Khi bạn thành thạo 409 bính âm này cùng với các thanh điệu trong tiếng Trung bạn có thể thực sự thành thạo cách phát âm từng từ trong tiếng Trung. Thật may mắn khi ngôn ngữ của chúng ta sử dụng là tiếng Việt chính bởi vậy bạn có thể phát âm chính xác gần hết số âm đó mà không cần phải học qua.

Dưới đây là một ví dụ minh họa về cách Pinyin hoạt động:

Nguyên âm:
- a, e, i, o, u, ü
Phụ âm:
- b, p, m, f, d, t, n, l, g, k, h, j, q, x, zh, ch, sh, r, z, c, s
Dấu thanh (tone marks):
- ā, á, ǎ, à (có năm dấu thanh tương ứng với năm ngữ điệu khác nhau)

Ví dụ:

"Māma" có nghĩa là "mẹ" và có tone marks là "māma" để chỉ định ngữ điệu.
"Bǎobèi" có nghĩa là "bé yêu" và có tone marks là "bǎobèi" để chỉ định ngữ điệu.

Pinyin không chỉ giúp người học tiếng Trung ghi chép và đọc một cách thuận tiện mà còn là một phương tiện quan trọng trong việc gõ tiếng Trung trên máy tính và các thiết bị điện tử khác.

Biểu đồ tương tác Pinyin

Để học tốt bài học phiên âm tiếng Trung này chúng ta cần nắm chắc kiến thức của 3 bài học trước, chính vì vậy nội dung của bài học phiên âm này chúng ta sẽ ôn luyện lại kiến thức cũ nhé!